جاذبه های گردشگری و تاریخی شهرستان دیلم را بهتر بشناسیم:
اسماعیل طاهری نیا- صدای بندر -دیلم شهرستانی است که آوازه اش با شرجی و گرما،تجارت و دریانوردی،صید ماهی و میگو و غذاهای بومی و محلی همچون قلیه ماهی،مچبوس ماهی،لِلَک عجین شده است.
نامش یادآور تاریخی کهن و مردانی دلیر و سلحشور همچون سردارخان واحمدخان قنواتی،نجات نیکرو،محمد صحت پور، نجف جسمی و بزرگانی چون حاج رییس التجار،حاج یوسف دیلمی پور،مرحوم نیکپور و حاج عبدالرسول بشیری است.
این شهرستان ۷۴ شهید گلگون کفن تقدیم اسلام و انقلاب کرده و جایگاه ۵ لاله گمنام دوران دفاع مقدس در یادمان شهدای گمنام است ونامش یادآور رشادتها و پشتیبانی لنجدارانش از رزمندگان اسلام در حماسه هشت سال دفاع مقدس است.
آری دیلم شهرستانی است با آوازه ای خوش که حدود ۲۷۳۵ کیلومتر مربع مساحت و قریب ۳۵ هزار نفر جمعیت دارد و شمالی ترین شهرستان استان بوشهر و در ۲۰۰ کیلومتری مرکز استان واقع شده است.
شهرستان دیلم با سه استان خوزستان، کهگیلویه و بویراحمد و بخشی از استان فارس همجوار است و از سمت جنوب به شهرستان گناوه و ازشمال با شهرستانهای گچساران،هندیجان و بهبهان همجوار است و ۶۵ کیلومترهم با ساحل نیلگون خلیج همیشه فارس همجواری دارد.
این شهرستان دارای دو بخش مرکزی و امام حسن و دو شهر بندری دیلم و امام حسن بوده و دارای ۳۷ روستا از عامری در شمالی ترین نقطه آن تا شیرونک در جنوبی ترین نقطه آن است.
بیدو،کنارکوه، بنه خاطر،بنه اسماعیل،سیامکان بزرگ و کوچک،گزلوری،مظفری شمالی و جنوبی، گاوزرد، والفجر، بوالفتح،حصار،لیلتین،بنه احمد شیخ زنگی،بویرات،باباحسنی شمالی وجنوبی،مال سنان،گاودار،بنه اجمدون،چاه تلخ،شهرویران،بازستین و اسفندیاری ازدیگر روستاهای این نقطه زرخیر ایران اسلامی است.
شهرستان دیلم قابلیتها و پتانسیل های بسیار مناسبی را در خودش جای داده و به دلیل میزبانی صنایع مختلف نفت و گاز و پتروشیمی ازجمله منطقه نفت فلات قاره بهرگان و چاههای امام حسن و نوروز و سروش و شرکتها و خطوط متعدد انتقال نفت و گاز در نزدیکی روستای سیامکان یکی از شهرستانهای بسیار مهم و استراتژیک استان است.
اولین آوازه این شهرستان تجارت و بازرگانی و گمرک است که از قدیم الایام مردم این دیار به کار و فعالیت مشغول بوده اند و امروز آوازه ماندگاری از قدیم الایام دارد.
سواحل زیبا و شنی دیلم در استان بوشهر بی نظیر است و در بحث گردشگری قابلیت های زیادی در شهر دیلم و بندر امام حسن و روستاهای منطقه وجود دارد.
اماکن تاریخی و مذهبی(برگرفته از کتاب هفت شهر لیراوی و بندردیلم نوشته علیرضا خلیفه زاده):
۱- بندر مهروبان: خرابه های بندرتاریخی مهروبان از اوایل دوره اسلام در دل تپه های روستای شاه عبداله در ۱۸ کیلومتری شمال بندردیلم قرار دارد.
۲- شهر سینیز: تل و تپه های بجا مانده از شهر تاریخی سینیز مربوط به دوره ساسانیان در میانه روستاهای حصار و گاودار و بنه احمدون و بندر امام حسن قرار دارد.
۳- بندر تاریخی حماد مربوط به دوره صفویه در شمال دیلم
۴- قلعه آقاخان لیراوی معروف به قلعه حصار از آثار تاریخی دوره قاجاریه در روستای حصار
۵- بقعه متبرکه سید محمد جبل عاملی در دیلم
۶- عمارت تاریخی حاج رییس التجار در عمارت قلعه دیلم
۷- عمارت دیلمی پور در خیابان ساحلی دیلم
۸- تپه تل کم مربوط به دوره ساسانیان در روستای عامری
۹- امامزاده امام حسن در شهر امام حسن
۱۰- امازاده بی بی حلیمه در روستای گاودار از جمله اماکن تاریخی و مذهبی این شهرستان است.
۱۱- کاروانسرای حاج حسن خان لیراوی بین روستای باستین و بی بی حکیمه مربوط به عصر قاجار
۱۲- قلعه چاه تلخ در روستای چاه تلخ مربوط به عصر قاجار
۱۳- قلعه آقاخان مسیح خان در روستای باستین
۱۴- آب انبارهای سنگ و ساروج در محوطه تاریخی اسلجان در روستای شهرویران
۱۵- چاه سنگی درمحوطه باستانی سینیز(بندرامام حسن)
۱۶- تو پیرو مربوط به دوره زندیه در گره
جاذبه های گردشگری و تفریحی:
پلاژ و ساحل ماسه ای دیلم:
یکی از زیباترین جاذبه های گردشگری این شهرستان که همه ساله مسافران ومیهمانان زیادی را از سراسر کشور به این خطه می کشاند پلاژ فوق العاده زیبا و ماسه ای بندردیلم است که دارای ماسه های نرم و یک دست بوده واز خور یُفره(آبراه اصلی دیلم) تا خور جِن(یکی از خورهای معروف دیلم) کشیده شده و بدون اغراق می توان گفت که یکی از بی نظیرترین سواحل استان و حتی کشور بحساب می آید.
وسعت ساحل زییای دیلم و ماسه های نرم آن موجب شده تا مسافران نوروزی همه ساله با خودروهای خود تا کنار آب رفته و از نزدیک از دریا و هوای مطبوع بهاری لذت ببرند و به شنا در دریا،قایق سواری،اسب سواری، موتورسواری و ماشین سواری بر روی ماسه های نرم ساحلی بپردازند و با پرواز بادبادکها بر فراز آسمان نیلگون خلیج فارس لحظات خوشی را در کنار خانواده خود سپری کنند.
بازار کویتی ها و بازارچه ساحلی:
بازار کویتی ها در مرکز شهر و بازارچه ساحلی در انتهای خیابان ساحلی جنوبی ازدیگر جاذبه های گردشگری و قابل سرمایه گذاری این شهرستان است و یکی دیگر از عوامل حضور مهیمانان و گردشگران نوروزی در این منطقه وجود همین دو بازار مهم و معروف دیلم است.
بازارچه دستفروشان:
برپایی بازارچه فصلی دستفروشان در ایام نوروز در کنار ساحل دیلم از دیگر جاذبه های این شهر توریستی است که عرضه انواع اجناس ایرانی و خارجی در غرفه های کوچک و بزرگ به قیمت مناسب و هیاهوی بازارچه و شلوغی آن علاوه بر مسافرین نورزی، دیلمی ها را هم درایام نوروز به این باراچه می کشاند.
اسکله صیادی و تجاری دیلم و بازار ماهی فروشان:
اسکله صیادی و تجاری دیلم و همچنین بازار ماهی فروشان ازدیگر جاذبه های گردشگری این شهرستان بوده که موجب شده تا گردشگران با حضور در کنار لنجهای صیادی و باری و تماشای خور و لنجها و قایق ها و خرید ماهی و میگوی تازه از این بندر زیبای جنوبی لذت ببرند.
کمپینگ ساحلی:
وجود سه کمپینگ اقامتی در خیابان ساحلی،کنار بازارچه ساحلی و گلزار شهدای گمنام شهرستان که دارای پارکینگ،آلاچیق،آبخوروی،تانکرهای مخصوص و شستشو،اقامتگاه مناسب و امن،مساجد قلعه و اشرف و نور،رستوارنها و کبابی ها و امکان فروش مواد غذایی، سرویس های بهداشتی و حمام عمومی فضای مناسب و امنی را برای اقامت و حضور طولانی مدت گردشگران و میهمانان در ایام نوروز و سایر ماههای سال فراهم کرده است.
پارک آبی خاکی دیلم:
پارک ساحلی و آبی خاکی دیلم در کنار ساحل از دیگر جاذبه های این بندر بوده که با دارا بودن آلاچیق های زیبا،فضای سبز مناسب، استخر آبی جهت قایق سواری، سرویسهای بهداشتی و حمام عمومی مکان خوبی برای اقامت و چادر زدن مسافرین فراهم می نماید و یکی از شلوغ ترین مکانهای اسکان مسافرین نوروزی است.
پارک جنگلی عامری:
پارک جنگلی عامری که در ۱۵ کیلومتری شمال دیلم واقع شده از دیگر جاذبه های تفریحی و گردشگری این شهرستان بوده که این روزها پذیرای گردشگرانی از شهرستان دیلم و شهرستانهای همجوار از جمله گچساران، امیدیه،گناوه، هندیجان و ماهشهر است.
طبیعت سرسبز و بهاری،وجود درختان فراوان و سایه گستر کهور،امکانات رفاهی و خدماتی متعددی نظیر آلاچیق، نمازخانه، سکوهای متعدد، روشنایی، آبخوری ها، پارک بازی کودکان، سرویس بهداشتی، نمازخانه و سوپرمارکت محل مناسبی برای استراحت مهمانان و گردشگران فراهم آورده است.
بندر تاریخی حماد:
بندرحماد در شمال بندردیلم از دیگر جاذبه های گردشگری این شهرستان است که با طبیعت زیبا و بِکر،سایه سار درختان کهور،آرامش و سکوت جزیره،نرمی ماسه های دست نخورده و غروب زیبای خورشید جلوه ای وصف ناپذیریی از خلقت خالق یکتا را برای هر دوستدار طبیعت و گردشگری ترسیم کرده است.
وجود انواع گَبگابهای(خرچنگ)کوچک و بزرگ،گُچ(صدف)،گوش ماهی،حلزون و “شِلَمبو”(نوعی ماهی دوزیست) از دیگر زیبایی های این بندر تاریخی و قدیمی است.
جنگل بیدو:
جنگل بیدو در ۱۷ کیلومتری شمال شرقی دیلم و در کنار روستای بیدو با وجود درختان سایه گستر کهور ،تپه های سرسبز ماهوری و آرامش و طبیعت جنگلی دیگر جلوه ها و جاذبه های گردشگری شهرستان دیلم به شمار می رود.
کوه بیکس:
کوه بیکس در ۱۰ کیلومتری دیلم و در جنوب شرقی دیلم چون نمادی استوار و پرصلابت یادآور شکوه و عظمت تاریخ بلندآوازه این شهرستان است که درفصل زمستان و بهار با دشتهای پرازگل و سرسبز و آرامش وصف ناپذیر در کنار دره منتهی به دریا به نام “دره بویرات” واقع شده و یکی دیگراز تفرجگاههای این دیار به حساب می آید.
جنگل دره امیری:
جنگل دره امیری در کنار دره امیری و در نزدیکی روستای مظفری شمالی که پوشیده از درختان کهور و تپه های سرسبز ماهوری است از دیگر نقاط دیدینی این شهرستان است.
جاذبه های گردشگری شهر امام حسن:
بندر امام حسن در ۳۰ کیلومتری بندردیلم با وجود تفرجگاهها و جاذبه های گردشگری مکا مناسبی برای اقامت مسافران نوروزی است.پارک ساحلی خلیج فارس،پارک سینیز،نخلستان امام حسن،بقعه امامزاده امام حسن(ع) از مکانهای دیدنی این شهر زیباست.
چشم اندازی زیبا و منحصر به فرد از خلیج فارس در کنار پارک ساحلی خلیج فارس و پارک سینیز و همچنین چشم انداز غروب زیبای خورشید از کنار نخلستان امام حسن در کنارتاسیسات عظیم نفت فلات قاره جلوه زیبایی به این بندر داده و آنرا جزو یکی از سواحل زیبای استان بوشهر و از مناطق دیدنی شهرستان دیلم کرده است.
