بوشهر – ایرنا – براساس آمار موجود هم اکنون روزانه ۴۰ میلیون مترمکعب گاز همراه نفت از طریق مشعل ها در مناطق نفت خیز کشور بدون استفاده سوزانده وعلاوه بر هدررفت سرمایه های ملی باعث آلودگی محیط زیست و برخی بیمارها برای ساکنان این مناطق می شود.

به گزارش ایرنا هم اکنون مصرف بی رویه حامل های انرژی در جهان پیامدهای منفی زیست محیطی از جمله افزایش انتشار گازهای گلخانه ای، گرم شدن کره زمین، شیوع برخی بیمارها و تهدید های زیست محیطی دیگر شده است.

جمهوری اسلامی ایران به دلیل مصرف زیاد انرژی که حتی از برخی کشورهای پرجمعیت دنیا نیز بیشتر است طوری که با سهم یک درصد در ردیف ۱۳ از نظر انتشار گازهای گلخانه ای در میان کشورهای دنیا قرار دارد که در مقایسه با براساس ارزیابی های مرکز تحقیقاتو مطالعات محیط زیست و انرژی، سهم انتشار گازهای گلخانه ای بخش نفت کشور که مهمترین موارد آن گازهای همراه نفت سوزانده شده و گازهای سوزانده شده در پالایشگا ه ها است، حدود ۲۵ درصد براساس برنامه پنجم توسعه باید با اجرای ۴۰ طرح و پروژه جمع آوری و تزریق گازهای همراه نفت در میادین نفتی، خشکی و دریایی، میزان گازهای همراه نفت که سوزانده می شود به دو میلیون متر مکعب در روز درپایان این برنامه کاهش یابد.

با تکمیل و راه اندازی پنج طرح و پروژه جمع آوری و تزریق گازهای همراه نفت جمع آوری و تزریق سیری،

قلعه نار، نرگسی، لب سفید، چشمه خوش از سوزانده شدن حدود ۱۰ میلیون متر مکعب در روز گاز همراه

تولید نفت جلوگیری خواهد شد.

همچنین طرح جمع آوری ان جی ال گازهای همراه و استحصال مایعات گازی میادین نفتی مناطق خارگ و بهرگان برای جمع آوری ۱۷ میلیون متر مکعب گاز از مهمترین پروژ ه های این حوزه است که عملیات احداث آن در است اجراست.

با تحقق پروژه های جمع آوری گازهای همراه نفت علاوه بر برکاهش آلایند ه های زیست محیطی، صرفه جویی در مصرف انرژی، حفاظت از منابع و ذخایر طبیعی و افزایش امنیت عرضه سوخت و بالا رفتن توان صادراتی کشور

را در پی دارد.

به همین دلیل تخصیص بموقع منابع مورد نیاز نقش بسزایی در تسریع اجرای طرح ها و پروژه های جمع آوری گازهای همراه نفت دارد.

دراین ارتباط معاون بررسی، امکان سنجی اقتصادی و مالی طرح های مدیریت برنامه ریزی تلفیقی شرکت ملی نفت ایران گفت: هم اکنون ۱۸۷ میلیون متر مکعب گاز همراه نفت در روز از طریق سامانه های خطوط لوله و ایستگاه های تقویت فشار جمع آوری و در کارخانه های ان.جی.ال و از طریق طرح آماک، فرآورش و از آنها محصولات تولیدی استحصال می شود.

مشتاق علی گوهری روز دوشنبه هفته جاری در گفت وگو با پایگاه اطلاع رسانی شرکت ملی نفت ایران افزود: هم اکنون از مجموع ۱۴ کارخانه گاز و گاز مایع شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب، ان.جی.ال سیری و طرح آماک با ظرفیت روزانه شش میلیارد و۶۰۰ میلیون فوت مکعب گاز (۱۸۷ میلیون متر مکعب در روز)، معادل ۷٫۵ فاز استاندارد پارس جنوبی از میدان های نفتی گاز جمع آوری و فرآورش می شود.

وی اضافه کرد: احداث و توسعه مجتمع های ان جی ال افزون بر جلوگیری از سوزاندن گازهای همراه نفت، تامین منافع ملی و حفظ و صیانت از محیط زیست، بازده اقتصادی بالایی برای سرمایه گذاران و درآمد مناسبی برای شرکت ملی نفت ایران به همراه خواهد داشت.

گوهری، ظرفیت جمع آوری گازهای همراه نفت در هر یک از ان.جی.ال ها را اعلام کرد و ادامه داد: هم اکنون کارخانه های ان.جی.ال ۱۰۰، ۲۰۰،۳۰۰، ۴۰۰، ۵۰۰، ۶۰۰ و A 400 به ترتیب ۱۶۰، ۱۶۰، ۲۰۰، ۵۵۰، ۱۶۰، ۱۶۰ و ۵۰۰ میلیون فوت مکعب در روز ظرفیت خوراک گازهای همراه دارند.

معاون بررسی، امکان سنجی اقتصادی و مالی طرح های مدیریت برنامه ریزی تلفیقی شرکت ملی نفت ایرانبیان کرد: ان.جی.ال ۷۰۰ و ۸۰۰ در مجموع نیز دارای ظرفیت خوراک ۴۳۰ میلیون فوت مکعبی گاز در روز هستند.

وی ادامه داد: همچنین ان.جی.ال ۹۰۰، ۱۰۰۰، ۱۲۰۰، ۱۳۰۰، ۱۵۰۰ و ۱۶۰۰ نیز به ترتیب یک میلیارد و ۴۶۵ میلیون، یک میلیارد ۴۶۵، ۲۶۰، ۱۸۶، ۲۸۰ و ۶۰۰ میلیون فوت مکعب گاز همراه نفت در روز ظرفیت خوراک دارند.

گوهری گفت: گازهای همراه جمع آوری شده از طرح آماک نیز روزانه ۲۴۰ میلیون فوت مکعب است که مربوط به میدان های نفتی آب تیمور، منصوری، اهواز و کوپال و در محدوده فعالیت شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب قرار دارد.

وی با بیان این که ان.جی.ال جزیره سیری نیز ظرفیت جمع آوری ۱۴۰ میلیون فوت مکعب گاز همراه نفت در روز دارد، افزود: این کارخانه با سرمایه گذاری حدود ۵۰۰ میلیون دلار از سال ۱۳۹۲ در مدار تولید و بهره برداری قرار گرفته است.

گوهری ادامه داد: محصولات کارخانه ان.جی.ال سیری شامل پروپان، بوتان، پنتان، مایعات گازی، میعانات گازی و گاز خشک سبک مشتمل بر متان و اتان است.

وی افزود: همچنین براساس طرحی در شرکت نفت و گاز گچساران، روزانه یک میلیارد فوت مکعب گاز از مخزن کلاهک میدان پازنان جمع آوری و از طریق کارخانه های گاز و گاز ایع ۹۰۰ و ۱۰۰۰، به چاه های منطقه تزریق می شود.

گوهری گفت: وزارت نفت ۱۱ میلیارد دلار برای احداث ۱۰ مجتمع گاز و گاز مایع سرمایه گذاری می کند که با راه اندازی این مجتمع ها روزانه، دو میلیارد ۶۵۴ میلیون فوت مکعب گاز (۷۵ میلیون متر مکعب) معادل سه فاز استاندارد پارس جنوبی، جمع آوری و فرآورش می شود که بخشی مربوط به گازهای همراه در حال سوختن است و مابقی مربوط به توسعه میدان های نفتی جدید و مخازن خامی است.

وی افزود: گازهای همراه جمع آوری شده از این ۱۰ مجتمع گاز و گاز مایع برای تامین خوراک به واحدهای پتروشیمی منطقه ویژه ماهشهر و بندر امام (ره) و پتروشیمی های جدید مانند دهلران ارسال می شود.

گوهری اضافه کرد: این مجتمع های جدید گاز و گاز مایع شامل ان.جی.ال ۱۷۰۰، ۱۸۰۰، ۱۹۰۰، ۲۰۰۰، ۲۳۰۰، ۲۴۰۰، ۲۶۰۰، ۳۱۰۰، ۳۲۰۰ و ان.جی.ال جزیره خارگ است.

وی اظهارکرد، ان.جی.ال ۱۷۰۰ که با سرمایه گذاری ۵۴۱ میلیون دلاری درمرحله مطالعه است، توانایی جمع آوری روزانه ۱۸۰ میلیون فوت مکعب گاز همراه نفت مخزن بنگستان واقع در محدوده عملیاتی شرکت بهره برداری نفت و گاز کارون را داراست.

وی ادامه داد: ان.جی. ال ۱۸۰۰ نیز جمع آوری گازهای همراه میدان های حوزه عملیاتی شرکت نفت و گاز آغاجاری به ظرفیت ۲۰۰ میلیون فوت مکعب در دستور کار قرار دارد و میزان سرمایه گذاری در این طرح یک میلیارد و ۱۰۷ میلیون دلار پیش بینی شده است.

گوهری با بیان این که ساخت ان جی ال ۱۹۰۰ با هدف جمع آوری گازهای همراه لایه خامی (لایه خامی جز عمیق ترین سازندهای زمین شناسی با عمقی از حدود چهار هزار متر به بالا است) هم اکنون در دست مطالعه است، افزود: میزان اعتبار لازم برای این پروژه یک میلیارد دلار برآورد شده است.

گوهری گفت: ان.جی.ال ۲۰۰۰ نیز با هدف جمع آوری روزانه ۱۳۴ میلیون فوت مکعب گاز لایه خامی میدان بی بی حکیمه و با سرمایه گذاری یک میلیارد دلاری در دستور برنامه ریزی و مطالعه قرار دارد.

وی افزود: هدف از احداث مجتمع گاز و گاز مایع ۲۳۰۰ نیز جمع آوری روزانه ۲۷۰ میلیون فوت مکعب گازهای همراه لایه خامی میدان مارون است و اعتبار این پروژه که هم اکنون بخشی نفتای تولیدی آن عملیاتی شده ( ۱۶ هزار بشکه در روز به پایانه ماهشهر به منظور صادرات ارسال می شود) یکهزار و ۱۶ میلیون دلار در نظر گرفته شده است.

گوهری با بیان این که احداث ان.جی.ال ۲۴۰۰ هم اکنون در مرحله انجام مطالعات مهندسی است، افزود: هدف از احداث این مجتمع، جمع آوری گازهای همراه میدان رگ سفید به ظرفیت ۱۸۰ میلیون فوت مکعب در روز با اعتبار یک میلیارد دلار است و گاز تولیدی سبک به میدان کرنج تزریق خواهد شد و مایعات گازی نیز به مصرف خوراک مجتمع های پتروشیمی منطقه می رسد یا صادرمی شود.

وی ادامه داد: جمع آوری گازهای همراه لایه آسماری و خامی میدان نفتی منصوری نیز با احداث کارخانه ان.جی.ال ۲۶۰۰ که ظرفیت اولیه جمع آوری ۱۰۰ میلیون فوت مکعب گاز در روز را دارد، انجام می شود.

گوهری اظهارکرد: سرمایه گذاری لازم برای اجرای این طرح ۵۰۰ میلیون دلار بوده که همزمان با توسعه فاز دوم میدان منصوری آسماری احداث می شود.

وی افزود: ان.جی.ال ۳۱۰۰ نیز با هدف جمع آوری گازهای همراه میدان های غرب کشور (مناطق دهلران، چشمه خوش، پایدار، پایدار غرب، دالپری و نفت شهر) به ظرفیت ۲۷۰ میلیون فوت مکعب گاز در روز و با سرمایه ۱٫۵ میلیارد دلاری در دستور کار است.

گوهری بیان کرد: این گازهای همراه نفت، خوراک کارخانجات پتروشیمی منطقه اقتصادی ماهشهر، امیرکبیر، بوعلی و دهلران (۴۶ هزار بشکه در روز) را تامین می کند.

وی گفت: ان جی ال ۳۲۰۰ نیز به منظور جمع آوری ۵۰۰ میلیون فوت مکعب در روز گازهای همراه میدان های آزدگان شمالی و جنوبی، فاز اول و دوم میدان یادآوران، جفیر، دارخوین و یاران شمالی و جنوبی با سرمایه گذاری ۱٫۵ میلیارد دلار توسط کنسرسیوم قرارگاه خاتم و پتروشیمی بندر امام (ره)، هم اکنون در دست ساخت است.

وی از پیشرفت فیزیکی ۴۳ درصدی پروژه احداث ان.جی.ال جزیره خارگ خبر داد و گفت: این پروژه با هدف جمع آوری ۶۲۰ میلیون فوت مکعب گاز همراه میدان های دریایی منطقه خارگ (درود، ابوذر، فروزان) با سرمایه ۱٫۵ میلیارد یورو در دست ساخت است که تاکنون ۷۰۰ میلیون دلار در این پروژه هزینه شده است.

گوهری افزود: در پروژه ان جی ال خارگ، شبکه مربوط به جمع آوری گازهای همراه نفت و تاسیسات مربوط به تقویت فشار گاز نصب شده است و هم اکنون احداث کارخانجات در دست اجراست.

وی با اشاره به تاکید وزیر نفت مبنی بر باقی ماندن مالکیت و مدیریت واحدهای ان جی ال در شرکت ملی نفت ایران، گفت: سرمایه گذاران می توانند با سرمایه گذاری در پروژه جمع آوری گازهای همراه از طریق فاینانس و بیع متقابل بازپرداخت های خود را از طریق محصول یا درآمدهای حاصل از محصولات تولیدی دریافت کنند.

گوهری بیان کرد: ترجیح شرکت ملی نفت ایران این است که بازپرداخت سرمایه از محل درآمدهای حاصل از فروش محصولات کارخانه های ان.جی.ال باشد.

وی افزود: با توجه به این که محصولات تولیدی کارخانه های گاز و گاز مایع، شامل گازهای سبک (گازهایی که به شبکه سراسری تحویل و یا در مخازن نفتی تزریق می شود)، اتان، پروپان، بوتان، پنتان، مایعات و میعانات گازی و در برخی موارد گوگرد است، بهتر است سرمایه گذاران فعال پتروشیمی در این بخش سرمایه گذاری کنند.

وی با بیان این که محصولات کارخانه های ان.جی.ال می تواند تامین خوراک مجتمع های پتروشیمی را تضمین کند، افزود: شرکت ملی نفت ایران تمایل دارد که قراردادهای به صورت بلند مدت منعقد شود.

گوهری همچنین از تشکیل کارگروهی ویژه با حضور نمایندگانی از شرکت ملی نفت ایران، معاونت برنامه ریزی و نظارت بر منابع هیدروکربوری وزارت نفت و برخی شرکت های هلدینگ پتروشیمی به منظور قیمت گذاری محصولات کارخانه های ان جی ال که خوراک پتروشیمی ها هستند، خبر داد.

وی افزود: هم اکنون مصوباتی در این کارگروه اقتصادی و در هیات دولت دردست اجراست طوری که قیمت خوراک پتروشیمی بندرامام (ره) و پتروشیمی رازی، خارگ و مارون تصویب شده است و قیمت برخی خوراک ها در مرحله تجدید نظر است.

گوهری ادامه داد: براساس قانون بودجه سال ۱۳۹۳ کل کشور، قیمت گاز سبک خوراک واحدهای پتروشیمی ۱۳ سنت در هر متر مکعب تصویب شده است.

سابقه اجرای طرح جمع آوری گازهای همراه میدان های نفتی در شرکت ملی نفت ایران به سال ۱۳۴۹ همزمان با تاسیس شرکت ملی گاز ایران برمی گردد.

در دهه ۵۰ به دلیل بهره برداری نکردن از میدان های مستقل گازی، گازهای همراه پس از جمع آوری و فرآورش به خط لوله اول سراسری (به طول ۱۱۰۰ کیلومتر) به منظور گاز رسانی شهری و نیروگاهی (بخش هایی از شیراز و تهران) تزریق و بخش عمده ای از آن نیز به شوروی سابق صادر می شد.

همچنین گازهای همراه جمع آوری شده از میدان های نفتی اهواز، آغاجاری و مارون پس از فرآورش در پالایشگاه گازی بید بلند از طریق خط لوله اول سراسری گاز و ایستگاه های تقویت فشار بین راهی به مصارف داخلی کشور و صادرات اختصاص یافته بود