حکیم ابوالقاسم فردوسی شاعر نامور و حماسه سرای بزرگ ایران از مردم طوس خراسان است و در ده باژ در حدود سالهای ۳۲۹ و ۳۳۰ هجری قمری دیده به جهان گشود و در گذشت حکیم در ۴۱۶ هجری قمری در طوس .
شاهنامه فردوسی بی گمان یکی از شاهکارهای ادبی جهان است و نخست افتخار فردوسی بزرگ باورش به یکتا پرستی ست و سخن را و پند و حکمت را و سرایشش را با نام یکتای هستی می آغازد.
به نام خدواند جان و خرد
کزین برتر اندیشه بر نگذرد
و چه حکیمانه
خداوند کیوان و گردان سپهر
فروزنده ماه و ناهید و مهر
ز نام و نشان و گمان برتر است
نگارنده بر شده پیکر است
و چه زیبا بر ستایش آفریدگار
ستودن نداند کس او را چو هست
میان بندگی را ببایدت بست
و حکیم با سرایش شاهنامه نام بلند او و کاخ عظیم نظم وی تا جهان برجاست خواهد بود و با سر افرازی قرین احترام خواهد بود .
نمیرم از این پس که من زنده ام
که تخم سخن را پراکنده ام
و این که چه مردم ایرانی و غیر ایرانی این سخن او را دریافته اند که
بناهای آباد گردد خراب
ز باران و از تابش آفتاب
پی افکندم از نظم کاخی بلند
که از باد و باران نیابد گزند
و شاهنامه فردوسی نه تنها جمع اسطوره و تاریخ و فرهنگ و تمدن ایران زمین بلکه خود گوهری فروزان و نشانی از هویت انسانی و اخلاقی مردمان این است و حیات بخش زبان پارسی است و عمر و جوانی خود را به پای رویش این زبان گذارده و چه زیبا می گویید
بسی رنج بردم در این سال سی
عجم زنده کردم بدین پارسی
به طور خلاصه و کوتاه اگر بخواهم در مورد حرفه ای که در آن فعالیت دارم بگوئیم این است که:
حرفه نقالی هم مانند دیگر حرفه ها باید اصول و مهارت خود را داشته باشد و نقالی بدون تجربه و آموختن از استاد ممکن نیست .یک نقال باید سخنوری توانا و با سواد باشد و مرتب مطالعه داشته باشد و نیز باید اصول اخلاقی را در نقل هایش رعایت کند باید عاشق کارش باشد و حرفی برای گفتن داشته باشد و موضوع مناسب انتخاب کند و بدیهه گویی و قدرت قصه خوانی و گردآوری افسانه ها را بداند و قدرت گریز زدن به گوشه های مختلف قصه را بداند و حافظه برای حفظ شعر .پندها و ….را داشته باشد و در نهایت باید با اثر گذاریش جامعه را به تعمق وا دارد و بستری برای اندیشیدن باشد .
با توجه به محتوای شاهنانه و طومار نقالی باید برای فهم و درک این آموزش ها را رتبه بندی و الویت بندی کرد .بافت داستان شاهنانه فردوسی به گونه ای است که همه افراد از کودک تا بزرگسال را به خود جلب میکند و جذابیت دارد .قدرت یاد گیری کودکان را افزایش میدهد و کودکان وقتی با آن همراه میشوند نکات آموزشی و اخلاقی را یاد میگیرند و جوانمردی را به آنها می آموزد و نیز وارد ذهن کودک یا بزرگسال میشود و آموزش شاهنامه خوانی در مدارس افزایش سطح سلامت روان جامعه هست و داستان شنیدن و نقل کردن شاهنامه بر خرد جمعی را باعث میشود و افزایش شور و هیجان و اعتماد به نفس در دانش آموزان هدف شاهنامه خوانی است و تاثیر آن در دراز مدت است.
گفتگو از آمنه فروردین
