گفتگو: اسماعیــل کشتکــار
اولین سرطلایی ایران لقب گرفت، قدرت سرش از یک شوت بیشتر بود، زمانی در مستطیل سبز پا به توپ شد و توانست عرض اندام کند که ماشین بازیکن سازی در ایران نامحدود بود و مطرح شدن در بین بازیکنانی که هر کدام خود یک تیم بودند بسیار مشکل. ولی خواست و به خواسته اش نیز رسید و این را مدیون کلاس بالا و تاکتیک پذیری خود می دانست.
از دوازده سالگی وارد شاهین و مکتب دکتر اکرامی شد هیچ وقت یاد گرفته های این مکتب را فراموش نکرد مکتبی که حرف اول و آخرش اخلاق بود. پله های ترقی را یکی پس از دیگری طی کرد و به گفته خودش اول به تیم ملی رسید بعد وارد باشگاه شد.
همایون بهزادی نام آشنایی برای پیشکسوتان و چهره ماندگار در بین فوتبال دوستان و یک اسطوره برای جوانان امروزی است. وقتی پای صحبت موی سپید پر افتخار فوتبال نشستیم هنوز بطور رسمی مصاحبه را آغاز نکرده بودیم که شروع به درد دل کردن کرد، آنقدر دل پر خونی از نامهربانی های بعضی ها و ناملایمت های روزگار داشت که می توان یک کتاب از آن نوشت، گلایه زیادی از توجه نکردن به پیشکسوتان و اسطوره شکنی داشت. در زیر چکیده ای از گفتگوی ما با همایون بهزادی را می خوانید:
– کمی از خودتان بگویید؟ متاهل و دارای دو فرزند به نام شاهین و علی هستم. لیسانس ادبیات فارسی دارم . فوتبالم را از شاهین آغاز کردم که بعد از آن واقعه تلخ انحلال شاهین در سال ۱۳۴۶ پرسپولیس را به اتفاق دوستان ساختیم.۱۲ ساله بودم که وارد بزرگترین باشگاه ورزشی تاریخ فوتبال ایران (شاهین) شدم.
– در چه پست هایی بازی کرده اید؟ ابتدا در بک وسط بازی می کردم و کم کم به بک چپ، هافبک چپ و بعد از آن به خط حمله نقل مکان کردم.
– شماره پیراهن شما ؟ ۱۰
– دوران کاپیتانی شما در پرسپولیس؟ ۱۳۵۳ – ۱۳۴۶
– شما به سر طلایی معروف بودید، آیا تمرینات اختصاصی داشتید؟ مربیانم مخصوصاً دکتر اکرامی روی بنده با تمرینات اختصاصی کارهای فراوانی انجام دادند آن موقع خاطرم هست پای چپ، راست، سرزنی، دریبلینگ و با توپ بسکتبال هم به گونه ای سر می زدم که توپ داخل حلقه می افتاد و تمرین سرزنی با توپ بسکت باعث شد که از قدرت سرزنی بالایی برخوردار شوم.
– چند ساله بودید که به تیم ملی دعوت شدید و چند سال پیراهن تیم ملی را بر تن داشتید؟ در سال ۱۳۳۸، ۱۸ ساله بودم که برای تیم ملی فوتبال انتخاب شدم تا به کرالای هندوستان بروم و در مسابقات فوتبال مقدماتی جام ملتهای آسیا حضور یابم. مادرم که می‌دید مسابقات با امتحانات تحصیلی من مواجه شده، مرا از خیر سفر به هندوستان منصرف کرد. همین ممانعت، اولین حضورم را در تیم ملی سه سال به تأخیر انداخت. تیم ملی از سال ۱۳۳۸ تا ۱۳۴۱ بازی نداشت و به همین دلیل حضور در تیم ملی تا سال ۴۱ به عقب افتاد. در خرداد سال ۱۳۴۱، فوتبال در جریان دیدار دوستانه تیم‌های ملی ایران و عراق، در حالی که ۲۰ سال سن داشتم پیراهن تیم ملی فوتبال را بعد از ۳ سال رسماً بر تن کردم و تا ۱۰ سال صاحب این پیراهن عزیز و مقدس بودم.
– در چه تاریخی برای اولین بار با پیراهن پرسپولیس به میدان رفتید؟ برای اولین بار در روز ۱۶ فروردین سال ۱۳۴۷ در حالی که ۲۶ سال داشتم پیراهن پرسپولیس را در بازی دوستانه مقابل تیم فوتبال استقلال تهران بر تن کردم.
– بهترین سال ورزشی شما؟ سال ۴۷ بود و ۴ گلی که در ۴ بازی زدم تیم ملی فوتبال ایران در مسابقات چهارمین دوره جام ملتهای آسیا که به میزبانی ایران برگزار می‌شد هر چهار حریف خود را شکست داد و قهرمان شدیم اما به شدت دچار مصدومیت شدم.
– چه مقام هایی کسب کردید؟ سال ۴۶ قهرمان جام ملتهای آسیا به همراه تیم ملی، سال ۴۸ قهرمان باشگاه های تهران و جام بین المللی دوستی، قهرمان لیگ ایران در سالهای ۵۰ و ۵۲ و خیلی قهرمانی های دیگر
– همبازیهای شما در شاهین چه کسانی بودند؟ مرحوم برومند، شکیب، امیر عراقی، انصاری، آزاد، نصیر اوغلی و …
– بنیانگذار شاهین چه کسی بود؟ این باشگاه که توسط مرحوم دکتر اکرامی در سال ۱۳۲۰(سال تولد من) با شعار اول اخلاق، دوم درس و سوم ورزش بنا نهاده شد به طور کامل با هزینه های مردمی اداره می شد. می توانم بگویم بزرگترین افتخارم را حضور در تیم شاهین می دانم.
– بهترین دوستان ورزشی شما؟ با حسین کلانی، صفر ایرانپاک و حمید شیرزادگان از بقیه رفاقت بیشتری داشتم.
– مربیان شما؟ دکتر زاد حسن فاخری، اکبر کیا، هوشنگ زارع، دکتر ابتهاج (رئیس مؤسسه هدف) و در مکتب دکتر اکرامی مراتب ترقی را طی کردم.
– در حال حاضر چه سمتی در فدراسیون دارید؟ در حال حاضر مسئول کمیته پبیشکسوتان فدراسیون فوتبال و باشگاه پرسپولیس هستم.
– در چه تاریخی از فوتبال خداحافظی کردید؟ در آبان ۵۴ در جریان دیدار تیم‌های پرسپولیس و نفتیانیک باکو، در حالی که ۳۳ سال داشتم برای همیشه از فوتبال خداحافظی کردم.
– نظر شما در مورد برخورد مسئولین ورزش با اسطوره ها و پیشکسوتان فوتبال چیست؟
در حیرتم از مرام این مردم پست این طایفه زنده کش مرده پرست
این شعر مال مرحوم سبزواری است ولی چرا تا وقتی که بزرگان و پیشکسوتان هستند قدر آنها را نمی دانیم، ما در کشورمان اسطوره های زیادی داریم، عادت نکنیم این اسطوره ها را بشکنیم. مملکت فوتبال، ورزش و مردم را به اسطوره شکستن عادت ندهیم. یک خاطره در این باره به یاد دارم که در جام جهانی کوچک، سه نفر از ایران بعنوان نماینده به برزیل رفتیم، هاوه لانژ رئیس فیفا گفت ما پله را درست می کنیم پله را الگو قرار می دهیم برای جهان و مملکتمان ولی در ایران من همایون بهزادی می دانم که چیزی نیستم و امثال من فراوان هستند که به آنها توجهی نمی شود. پس ما بیطرف ولی از اسطوره ها و خاک خورده های فوتبال استفاده درست شود یکی سنش بالاست ولی دو کلمه می شود ازش سؤال شود و نظر بدهد دیگری جوان تر و می تواند مربی شود و داخل زمین برود. مثلاً همایون بهزادی نرود داخل زمین و چند سال نمی گذاشتند من به تماشا بروم حالا می خواهند از من استفاده کنند ولی من دیگر جان ندارم، آخر این چه چیزی را حل می کند، من دنبال چرای این هستم که چرا حرمت اسطوره ها و پیشکسوتان را حفظ نمی کنیم.
حضرت مولانا می گوید: هفتاد سال کار کردم شب و روز / معلومم شد که هیچ معلوم نشد / تا بدان جا رسید دانش من / که بدانستم که همی نادانم
– آیا ما از نظر انفرادی یا گروهی در ورزش افت کرده ایم ؟ ما ورزشکارانی داریم که هیچ جای دنیا مثل آنها نیست مثلاً در کشتی، در وزنه برداری، ما نباید بگوییم در ورزشهای گروهی ضعیف هستیم، خیلی هم قوی هستیم مثال آن والیبال و بسکتبال است. شما ببیند چطور دارند روبه جلو می روند فوتبال ما قهرمان آسیا و قدرت برتر آسیا بود و دیگر حریفان در حد نام ما نبودند مثلاً ما قبل از انقلاب سه تیم داشتیم یک تیممان می رفت برای جام جهانی، تیم دوم ایران می رفت برای جام ملتهای آسیا، یعنی همان جامی که ما بعد از انقلاب یک بار هم نگرفتیمش ولی قبل از انقلاب چهار بار قهرمان آسیا شدیم و تیم سوم آن زمان هم می رفت برای بازیهای آسیایی و این قدرت فوتبال ما را می رساند، اگر پشت بازیهای آسیایی ایستادیم بخاطر این است که در رده بندی آسیا ما مقام بالایی داشته باشیم خوب هست ولی بالاترین مسابقه در دنیا اول جام جهانی است بعد جام ملتهای آسیاست. چرا جام ملتهای اروپا را تلویزیون کامل پوشش می داد اصلاً فوتبال خود المپیک را تلویزیون پوشش نداد، البته پوشش خبری بصورت گذرا و خلاصه اطلاع رسانی می شد ولی نه بصورت کامل.
عملکرد آقای کفاشیان و فدراسیون فوتبال را چگونه می بینید؟ اولاً هرکسی را که می گذاریم رئیس فدراسیون، دبیر فدراسیون، باید پشتش بایستیم و به او وقت دهیم تا برنامه ریزی کند و ما هرکس که آمد سریع کنار می زنیمش، اینطوری که نمی شود البته مدیریت یک چیز ذاتی است، من به همراه آقای جاسمیان در فدراسیون به دبیرمان کارها را می دهیم و دبیرمان هم خوب کارها را انجام می دهد. پیش رئیس فدراسیون می رویم و خودش دو و میدانی کار است و کسی که رئیس فدراسیون هست احتیاج ندارد که حتماً کاپیتان تیم ملی باشد ولی اگر کسی آمد بگذارید کارش را بکند، تقویتش باید کرد. امثال ما باید به ایشان کمک کنیم ولی اگر ما حرفی بزنیم و کسی هم گوش ندهد، چرا خودمان را خراب کنیم و از بین ببریم، من الان ۷۲ سال سن دارم و دارم می بینم.
ببینید ژاپن چکار کرد، چرا خودش را از آسیا جدا کرد و جلو افتاده و به جایی رسیده که الان فرانسه را می برد، چرا کره در حال پیشرفت است، چرا ما پیشرفت نکنیم ما که ملتی هستیم از آنها غیورتر و شجاع تر، با ایمان تر و با خدا تر. آنوقت هست که می توانیم یک کشور پیروز در ورزشمان باشیم و به امیدی که تیم ملی بتواند به جام جهانی صعود کند و زمانی می توان گفت عملکرد فدراسیون خوب است که مثل کره و ژاپن با برنامه باشد.
– درد فوتبال بوشهر چیست؟ ما مقطعی به فوتبال بوشهرکمک کردیم، سال گذشته با امسال حدود هفت میلیارد فرق دارد، شاهین پارسال لیگ برتر بود و امسال لیگ یک مقطعی هزینه کردن دردی را دوا نمی کند و نتیجه اش می شود سقوط شاهین که حتی یک بازیکن تولیدی هم نداشت.
درد واقعی فوتبال ما چیست؟ روزی بود که فوتبال ایران ترکیه را شکست می داد، ترکیه پول به باشگاه آورد، دولت کمک مالی کرد و زمین داد، شهرداری کمک کرد و … کاری که بوشهر هم احتیاج دارد نه تنها بوشهر همه شهرها احتیاج دارند و حالا ترکیه ایران را شکست می دهد شما می پرسید درد فوتبال بوشهر چیست، این درد همه ی فوتبال ایران است. درد فوتبال ما این هست که باید فوتبال ما بدست اهلش بیفتد و همچنین خصوصی سازی به معنای واقعی اتفاق بیفتد.
برای بهبود فوتبال باید چکار کرد؟ باشگاه های مادر چون شاهین، تهرانجوان و دارایی و امثال اینها کجا هستند این تیم ها باید تقویت شوند و تیم های پایه را بسازند، این تیمها بازیکن ساز بودند و باید بازیکن سازی در دستور کار باشگاه ها قرار بگیرد برای مثال من ده ساله بودم که به باشگاه شاهین آمدم و مرحوم دکتر اکرامی و بقیه ما را تربیت کردند تا به تیم ملی رسیدیم و جالب این است که من اول به تیم ملی رفتم و بعد به تیم باشگاهی رسیدم.
– آیا خصوصی سازی در فوتبال ما صورت گرفته است؟ باید به باشگاه کمک شود و باید باشگاه ها صد درصد به سمت خصوصی سازی واقعی بروند ولی در حال حاضر هیچ باشگاهی خصوصی نیست.
– آیا به جام جهانی صعود می کنیم؟ با توکل بر خدا و با حمایت مردم حتماً صعود خواهیم کرد و خدا می گوید که از تو حرکت، از من برکت.
حرف آخر؟ ما ملت بزرگی هستیم تاریخ ما هفت هزار ساله هست دو هزار و پانصد سال تاریخ مکتوب داریم که همین استان بوشهر و بعضی از شهرهای این استان قدمت هفت هزارساله دارند، تخت جمشید را که می گویند پرسپولیس نیست پارس پولیس هست این نظر من نیست اعتقاد صاحب نظران است. ما اتومبیل پارس داریم کشور ما پارس هست، پرسه به زبان یونانی یعنی مرکز شهر، پرسپولیس یعنی مرکز شهر، این را گفتم که بگویم ما همیشه ایرانی هستیم و ایرانی باقی می مانیم و تشکر می کنم از نشریه صدای بندر که این فرصت را در اختیارمن قرار دارد تا بتوانم از این طریق با هموطنان جنوبی خود ارتباط برقرار کنم.
