نام بندر دیلم با شرجی و گرما، تجارت و دریانوردی، صید ماهی و میگو و غذاهای بومی و محلی همچون قلیه ماهی، مجبوس ماهی و للک عجین شده است. دیلم شمالی‌ترین شهرستان استان بوشهر و در ٢٠٠ کیلومتری مرکز استان واقع شده است. این شهرستان ۶۵ کیلومتر با ساحل نیلگون خلیج فارس همجواری دارد. دیلم دارای دو بخش مرکزی و امام حسن و دو شهر بندری دیلم و امام حسن بوده و دارای ٣٧ روستا از عامری در شمالی‌ترین نقطه آن تا شیرونک در جنوبی‌ترین نقطه آن است.
پلاژ و ساحل ماسه‌ای دیلم
یکی از جاذبه‌های گردشگری این شهرستان پلاژ زیبا و ماسه‌ای بندر دیلم است که دارای ماسه‌های نرم و یکدست بوده و از خور یُفره (آبراه اصلی دیلم) تا خور جِن (یکی از خورهای معروف دیلم) کشیده شده است. بدون اغراق می‌توان گفت این نقطه یکی از بی‌نظیرترین سواحل استان و حتی کشور به حساب می‌آید. وسعت ساحل زیبای دیلم و ماسه‌های نرم آن موجب شده تا مسافران با خودروهای خود تا کنار آب رفته، از نزدیک از دریا و هوای مطبوع لذت ببرند و به شنا در دریا، قایق سواری، اسب سواری، موتورسواری و ماشین سواری بر روی ماسه‌های نرم ساحلی بپردازند.
بندر امام حسن
بندر امام حسن در ٣٠ کیلومتری شهرستان دیلم با وجود تفرجگاه‌ها و جاذبه‌های گردشگری مکان مناسبی برای اقامت مسافران است. وجود پارک ساحلی خلیج فارس، پارک سینیز، نخلستان و بقعه امامزاده امام حسن (ع) از مکان‌های دیدنی این شهر است. پارک ساحلی خلیج فارس، سینیز و همچنین چشم‌انداز غروب زیبای خورشید از کنار نخلستان امام حسن در کنار تأسیسات عظیم نفت فلات قاره جلوه زیبایی به این بندر داده و آن را جزو یکی از سواحل زیبای استان بوشهر و از مناطق دیدنی شهرستان دیلم کرده است.
بندر تاریخی حماد
این بندر در شمال دیلم از دیگر جاذبه‌های گردشگری این شهرستان است که با طبیعت زیبا و بکر، سایه‌سار درختان کهور، آرامش و سکوت جزیره، نرمی ماسه‌های دست نخورده و غروب زیبای خورشید جلوه‌ای وصف ناپذیر از خلقت را برای هر دوستدار طبیعت و گردشگری ترسیم کرده است. وجود انواع گبگاب‌های (خرچنگ) کوچک و بزرگ، گُچ (صدف)، گوش ماهی، حلزون و شِلَمبو (نوعی ماهی دوزیست) از دیگر زیبایی‌های این بندر تاریخی و قدیمی است.
قلعه حصار دیلم
این قلعه تاریخی با ۴ هزار متر مربع مساحت، در روستای حصار از توابع شهرستان دیلم قرار دارد. حدود ۱۱۰ سال پیش، این قلعه توسط آقاخان لیراوی و حاکم دهقان لیراوی ساخته شد. چهار برج قلعه محل نگهبانی تفنگچیان خارک بوده است. همچنین ۱۵ اتاق و یک حمام هم در این قلعه وجود دارد که حمام آن دارای خزینه با آب گرم است. سقف را با بوریا و چوبی بسیار محکم به نام چندل پوشانده‌اند. در ساخت اتاق‌ها نیز از چوب ساج و ملاتی محلی به نام چاری استفاده شده است. این بنا از قلعه‌های زیبای حاشیه خلیج فارس به‌شمار می‌رود.
بازار تاریخی دیلم
برپایی بازارچه فصلی دستفروشان در کنار ساحل دیلم از دیگر جاذبه‌های این شهر توریستی است. عرضه انواع اجناس ایرانی و خارجی در غرفه‌های کوچک و بزرگ به قیمت مناسب و هیاهوی بازارچه و شلوغی آن علاوه بر مسافران، دیلمی‌ها را هم به این بازارچه می‌کشاند. اجناس خارجی در این شهر با قیمتی کمتر از بازارهای ایران به فروش می‌رسند به طوری که از استان‌های همجوار و حتی دیگر استان‌ها برای خرید به این شهر می‌آیند. به همین دلیل در ایام تعطیل، دیلم شلوغ‌ترین شهر استان بوشهر است.
کمپینگ ساحلی
وجود سه کمپینگ اقامتی در خیابان ساحلی، کنار بازارچه ساحلی و گلزار شهدای گمنام این شهر که دارای پارکینگ، آلاچیق، آبخوری، تانکرهای مخصوص شستشو، اقامتگاه مناسب و امن، مساجد قلعه و اشرف و نور، رستوارن‌ها و کبابی‌ها و امکان فروش مواد غذایی، سرویس‌های بهداشتی و حمام عمومی هستند، فضای مناسب و امنی را برای اقامت و حضور طولانی مدت گردشگران فراهم کرده است.
تهیه و تنظیم: غلامحسین آقاجری
